ForntextaSkrifarinn

Sumir fræðimenn rekja upphaf framleiðslu bókfells til 2. aldar e.Kr., eða þess er viðskiptabann hafði verið sett á papírus, sem var þá megin efnið sem notað var til að skrifa á.

Þegar á 4. öld var svo almennt farið að nota bókfell í gerð opinberra skjala og síðar bókagerð.

Kostir

Kostir bókfells umfram papírusinn komu fljótt í ljós. Hægt var að skrifa á báðar hliðar bókfells, en aðeins aðra hliðina á papírus. Þá var einnig hægt að brjóta bókfell í arkarbrot, festa á kjöl og í viðarspjöld og þannig fletta blaðsíðum á auðveldan máta. Papírus var of stökkur og brotkenndur og varð því að rúlla honum upp til að hann molnaði ekki í sundur.

Raunar hafa varðveist bókarbrot með papírus blaðsíðum, bæði þar sem stakar síður voru festar í kjöl eins og í bókfellsbókum, og þar sem tvær síður höfðu verið límdar saman til að mynda recto og verso síður “einnar” blaðsíðu eins og í bókfellsbókum.

Bókfell er ótrúlega endingargott, en varðveist hafa nær þúsund ára gömul eintök af handritasíðum í furðugóðu ástandi. Papírus bækur hafa hins vegar ekki varðveist vel.

Gæðaflokkar

Bókfell var hægt að fá í ólíkum gæðaflokkum. Í byrjun var bókfellið þykkt, en þynntist er leið á miðaldir. Því þynnra sem það var, því betra þótti bókfellið. Skinnið var stundum klofið í tvennt til að ná því sem þynnstu. Mikið skafið og hálf-gegnsætt bókfell þótti það flottasta sem hægt var að fá.

Skafið bókfell

Stundum var blek á notuðu bókfelli jafnvel skafið af, bókfellið undirbúið á nýjan leik og endurnotað.

Geymsla

Bókfell er náttúrulegt efni og verpist eftir breyttu hita- og rakastigi í umhverfinu.

Papírus

Skrifað hafði verið á papírus í aldaraðir fyrir daga bókfellsins.

Papírus er unnin úr sefjurt sem vex einkum við og í Nílarfljóti.

Rúllur voru settar í leðurhólka til að vernda þær.

Bókfellsgerð

Papírus-rúlla / skrolla

Parchment

Bókfell í ólíkum gæðaflokkum

Papírus